Zachowania podczas przyjmowania pokarmu w dużej mierze zależą od pochodzenia i nawyków przodków (wilka, kota nubijskiego). Dużą rolę odgrywa również człowiek, który świadomie lub nie wpływa na zachowanie zwierząt poprzez styl życia, przekonania i wiedzę na temat sposobu utrzymania i żywienia, relacje budowane między nim a czworonożnym przyjacielem. Pewne zachowania mogą budzić jednak wątpliwości czy wszystko jest dobrze czy może są wynikiem choroby lub trudnego charakteru podopiecznego.
Pies
-jest zwierzęciem stadnym z w pełni wykształconą hierarchią. Na czele stada stoi główny osobnik, który dominuje nad resztą. Pewne zachowania przyjmowania pokarmu są właśnie wynikiem społecznych relacji między osobnikami. Zwierzę główne posila się jako pierwsze a próby zmian tego mogą budować agresję. Często takie zachowanie lub obrona i niedopuszczanie do źródła pokarmu są spotykane w domach gdzie człowiek jest zdominowany przez psa. Jest to niedopuszczalne i konieczna staje się praca nad wychowaniem psa. W trakcie przyjmowania pokarmu przez psa człowiek nie powinien ingerować, zabierać miski czy drażnić się ze zwierzęciem, gdyż zwłaszcza osobniki dominujące mogą warczeć, gryźć. Jeżeli w takich sytuacjach doszło do ugryzienia to jest to wina człowieka a nie agresywności psa, którego powinno się uśpić. Psy mają dużą tendencję do przejadania się co u przodków było związane z trudnościami ze zdobywaniem pożywienia. Takie zachowanie w warunkach domowych może łatwo prowadzić do otyłości i chorób z nią związanych. Szybkie niedokładne gryzienie lub połykanie większych kęsów może łatwiej spowodować odruch wymiotny lub niestrawność. Niektóre psy potrafią na spacerach zachowywać się jak odkurzacz i zjadać wszystko co tylko znajdą np. zepsutą żywność, kości, odchody tego samego lub innego gatunku. Zachowania takie często przechodzą w nawyk, więc oduczenie psa jest tym trudniejsze im dłużej to trwa. Przyczyn zjadania wszystkiego co pies znajdzie jest wiele. Często są to zaburzenia behawioralne, nadpobudliwość, stres, działania zastępcze wynikające z nudy, chęci zwrócenia uwagi właściciela, niedoborów żywieniowych i chęci polowania i szukania (pies zawsze był łowcą aktywnym).
Kot
– jako drapieżniki samotne nie lubią towarzystwa podczas jedzenia. Najczęściej jedzą małe ilości a często rozłożone w ciagu doby, podobnie jak to występuje u zwierząt dzikożyjących. Niektóre ze względu na proces udomowienia mogą dostosowywać się do trybu życia człowieka i jego preferencji. Pokarmy przyjmują wówczas z reguły w ciągu dnia lub gdy posiłek jest podawany o stałych porach przez właściciela. Koty powinny być więc karmione często a małymi porcjami jedzenia lub ad libitum – tyle ile chcą samodzielnie zjeść a pokarm jest dostępny cały czas w misce (schemat ten nie powinien być praktykowany gdy istnieją przeciwwskazania np. otyłość lub skłonność do niej, kastracja, sterylizacja, antykoncepcja hormonalna, brak aktywności ruchowej). U kotów można zaobserwować również dwa odmienne typy zachowań związanych z przyjmowaniem pokarmu:
– neofilia – chęć zjadania nowych pokarmów, lubią urozmaicone smaki, poprzez przyjmowania różnych pokarmów mogą samodzielnie bilansować sobie żywienie co zapobiega niedoborom. Wymuszanie przez kota podawania różnych potraw i ich selekcjonowanie często jest określane przez właścicieli jako wybredność kota, mimo że zachowanie takie jest w pełni normalne.
– neofobia – niechęć do zmian, niektóre koty szczególnie podatne na stres nie lubią zaburzeń schematu żywienia a odstępstwa od rutyny mogą odbijać się negatywnie na psychice zwierzęcia. Takie koty preferują stałe miejsca i pory podawanych posiłków, tę samą smakowitość i teksturę karm. Nawet niewielkie zmiany w żywieniu mogą predysponować do syndromu urologicznego kotów, nadmiernej pielęgnacji prowadzącej do zmian skórnych czy załatwiania się poza kuwetą.
Obniżony apetyt lub anoreksja – długo utrzymująca się niechęć do pobierania pokarmu może prowadzić do wychudzenia, anemii, wyniszczenia organizmu. Przyczyny spadku apetytu są bardzo liczne, dają mało specyficzne nietypowe objawy lub nawet ich brak, dlatego też poznanie bezpośredniej przyczyny może być trudne i wymagać wykonania szeregu badań. Bardzo często kryją się za tym poważne choroby. Najczęstrze przyczyny braku apetytu i/lub wyniszczenia to: choroby nowotworowe, zaburzenia hormonalne, pasożyty, zaburzenia wchłaniania i trawienia (żołądek, jelita, wątroba, trzustka), choroby metaboliczne, choroby przebiegające z utratą białek (obrzęki, białkomocz, płyny w jamach ciała), przewlekłe infekcje. Również ból może powodować spadek przyjmowania pokarmów a może być wynikiem chorób mięśni, kości, stawów. W przypadku dłużej trwającego zaniku apetytu można podejmować próby zwiększenia smakowitości i atrakcyjności pokarmu np. podawanie składników lubianych przez zwierzę, podgrzewanie do temperatury zbliżonej do temperatury ciała, stosowanie dodatków białka lub tłuszczu, które są dobrymi nośnikami smaku, zmianę pokarmu suchego na mokry lub odwrotnie. Czynności te nie zastąpią jednak leczenia choroby jeżeli to ona jest przyczyną słabego apetytu lub jego braku. Częstym błędem w żywieniu jest podawanie pokarmów typowo ludzkich lub tzw. resztek z obiadu. Potrawy przygotowywane przez człowieka są przyprawiane, solone, ciężkostrawne, powodują przez to zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego lub przeciążają wątrobę i trzustkę. Szczególnie jest to niekorzystne u zwierząt rasowych, delikatniejszych i bardziej skłonnych do chorób. Niektóre produkty mogą być nawet toksyczne dla psów, czego dobrym przykładem jest czekolada. W przypadku zaburzeń przyjmowania pokarmu zawsze można skierować się do lekarza weterynarii.