Endoskopia – to wszystkie działania diagnostyczne oraz lecznicze wykonywane przy pomocy endoskopu. Endoskop to aparat zbudowany z optyki i źródła światła, umożliwiający dokładne zbadanie struktur niedostępnych dla oczu lekarza. Ułatwia on rozpoznanie problemów zdrowotnych, przy których inne metody badań nie sprawdzają się, są mniej czułe lub mniej wiarygodne. Dzięki endoskopii diagnostyka zostaje uzupełniona o cenne informacje. Bezpośredni obraz wnętrza niejednokrotnie nie może zostać zastąpiony przez RTG czy USG. Doskonałym tego przykładem są nadżerki, owrzodzenia, przewlekłe stany zapalne, ciała obce niecieniujące, polipy lub inne zmiany rozrostowe w tym także guzy nowotworowe. Należy jednak pamiętać, że wszelkie badania nie wykluczają się lecz stanowią uzupełnienie. Niejednokrotnie dopiero po zebraniu wszystkich wyników możliwe jest wykrycie zaburzeń sporadycznie występujących lub chorób przebiegających bez typowych tylko dla siebie objawów i zmian w wynikach badań.
Endoskopia ma zastosowanie w badaniu przewodu pokarmowego, układu oddechowego, rozrodczego.
Gastroskopia – obrazowanie przełyku, żołądka, dwunastnicy. Wskazania do gastroskopii:
– przewlekłe, nawracające wymioty
– przewlekłe nawracające biegunki
– zaburzenia połykania
– podejrzenie ciał obcych
– podejrzenie stanów zapalnych, nadżerek, owrzodzeń
– krwawienie z przedniego odcinka przewodu pokarmowego
– podejrzenie zwężeń i uchyłków przełyku
– podejrzenie zmian nowotworowych
– zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego
Przygotowanie pacjenta do gastroskopii: 24-godzinna głodówka, na 6 godzin przed badaniem zaprzestać podawania wody.
Rektoskopia / kolonoskopia – obrazowanie tylnego odcinka przewodu pokarmowego: odbytu, jelit grubych.
Wskazania do rektoskopii / kolonoskopii:
– przewlekłe lub nawracające biegunki / zaparcia
– bolesne oddawanie kału
– krwawienia z odbytu, krew w kale
– parcie na kał
– podejrzenie ciał obcych, owrzodeń, zmian nowotworowych
Przygotowanie pacjenta do rektoskopii / kolonoskopii: 48-godzinna głodówka, leki przeczyszczające, przed zabiegiem kilkukrotne płukanie doodbytnicze.
Endoskopowe badanie układu oddechowego- rhinoskopia (nos), laryngoskopia (krtań), tracheoskopia (tchawica), bronchoskopia (oskrzela i oskrzeliki płucne).
Rhinoskopia – wziernikowanie jamy nosowej.
Wskazania do rhinoskopii:
– podejrzenie polipów, zmian rozrostowych, guzów nowotworowych
– przewlekłe stany zapalne, wypływy z nosa
– krwawienie z nosa
– podejrzenie ciał obcyh
– grzybicze zakażenia np. Aspergiloza
– zwężenia nozdrzy przednich lub tylnych
Wskazania do badań dolnych odcinków układu oddechowego (krtań, tchawica, oskrzela i oskrzeliki płucne):
– przewlekłe stany zapalne niereagujące na leczenie
– podejrzenie grzybicy układowej np. Aspergilozy
– podejrzenie przewlekłych stanów zapalnych, ciał obcych, polipów, zmian nowotworowych
– ciągły lub napadowy kaszel
– podejrzenie zapadalności tchawicy ( w szczególności predyspozycje rasowe u Yorkshire terier, Shih-tzu, Ratlerków, Pekińczyków)
– podejrzenie porażenia krtani ( w szczególności predyspozycje rasowe u Syberian Husky)
Przygotowanie pacjenta do endoskopii dróg oddechowych: 24-godzinna głodówka, na 4 godziny przed zabiegiem zaprzestać podawania wody.
Kolposkopia – obrazowanie pochwy, szyjki macicy.
Wskazania do kolposkopii:
– przewlekłe stany zapalne
– ciągłe wypływy z dróg rodnych
– krwawienia
– podejrzenie polipów, zmian nowotworowych, guzów wenerycznych
– podejrzenie uszkodzeń pochwy
Przygotowanie pacjenta do kolposkopii: 24-godzinna głodówka, na 4 godziny przed zabiegiem zaprzestać podawania wody.