Zespół ostrego rozszerzenia i skrętu żołądka to niebezpieczny proces chorobowy zagrażający życiu pacjenta. Wymaga szybkiej interwencji lekarskiej. Im pomoc jest szybciej udzielona tym mniejsze prawdopodobieństwo zejścia śmiertelnego.
Polega on na nadmiernym wypełnieniu żołądka przez gaz i jego przemieszczeniu ze skrętem wokół osi długiej. Wpust żołądka ze strony lewej przemieszcza się na prawą doprowadzając do niedrożności. Czasem obrót wpustu może wynieść nawet 360 stopni.W wyniku niedrożności dochodzi do dalszego gromadzenia się gazu w żołądku z niemożliwością opróżnienia go z treści pokarmowej i powietrza przez odruch wymiotny. Mocno powiększony żołądek wywiera nacisk na pozostałe narządy jamy brzusznej, naczynia krwionośne i przeponę tym samym utrudniając prawidłową pracę płuc. Niedokrwione i niedotlenione tkanki mogą ulegać martwicy. W szczególności na martwicę narażone są fragmenty ściany żołądka i śledziona jeżeli też uległa przemieszczeniu i nastąpił ucisk na tętnicę śledzionową. W takich wypadkach powstaje więcej zaburzeń i powikłań ze strony innych narządów, może rozwinąć się wstrząs prowadzący do zgonu.
Zespół rozszerzenia i skrętu żołądka występuje najczęściej u psów dużych i olbrzymich, ale nie można wykluczyć jego powstania u ras małych. Jest wiele czynników predysponujących do wystąpienia skrętu np. starszy wiek, duża aktywność fizyczna po obfitym posiłku, karmienie raz dziennie, jedzenie wzdymające i pęczniejące w żołądku, mała wielkość granulatu karmy czy spowolnienie motoryki żołądka.
Przebieg choroby i objawy kliniczne zespołu zależą od czasu trwania. Początkowo pojawia się niepokój, ślinienie, próby wymiotów bez zwracania treści z żołądka, stopniowe powiększanie się powłok brzusznych zwłaszcza po stronie lewej. Brzuch często jest napięty, bolesny. Gdy żołądek jest mocno wypełniony gazem dochodzi do balonowatego rozdęcia brzucha. Oddechy są szybsze, śluzówki stają się bladsze, w końcowym stadium sine. Zwierzę zaczyna pokładać się na boku i szybko słabnie. Nieleczona choroba prowadzi do śmierci.
Przy podejrzeniu zespołu rozszerzenia i skrętu żołądka właściciel powinien jak najszybciej zgłosić się z psem do lekarza weterynarii. Im szybciej udzielona pomoc tym lepiej. Na początku leczenia najważniejsza jest stabilizacja stanu pacjenta i przeciwdziałanie możliwości rozwoju wstrząsu. Równocześnie podejmowane są próby odbarczenia żołądka poprzez usunięcie nadmiernej ilości gazu. Gdy stan pacjenta jest stabilny przeprowadza się operację w celu przywrócenia prawidłowego położenia narządu oraz usunięcia powikłań takich jak ogniska martwicy z niedokrwienia. Zabieg kończy się gastropeksją – trwałym przyszyciem ściany żołądka do ściany bocznej jamy brzusznej, aby ograniczyć ryzyko powstania kolejnego skrętu żołądka w przyszłości.
Bardzo ważna jest również opieka pooperacyjna, gdyż dużo powikłań tej choroby obserwuje się nawet do kilku dni po zabiegu. Arytmie i zaburzenia krążenia częściej notowane są w okresie pooperacyjnym niż przed operacją. Po powrocie do zdrowia należy unikać czynników predysponujących do rozszerzenia żołądka.